Um áframhaldandi hvalveiðar

Í störfum þingsins í dag.

Sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra heimilaði í gær áframhaldandi veiðar á langreyði og hrefnu til ársins 2023. Sagði hann að ákvörðunin byggist á ráðgjöf Hafrannsóknarstofnunar, nýlega skýrslu Hagfræðistofnunar sem er alls ekki óumdeild ásamt minnisblaði frá Hafrannsóknarstofnun vegna skýrslunnar.

Þessi ákvörðun er þeirri sem hér stendur mikil vonbrigði og ég spyr mig hverjum það þjónar að veita slík leyfi. Vissulega kemur fram í skýrslu Hagfræðistofnunar - sem ráðherra byggði ákvörðun sína meðal annars á - að lítið bendi til þess að hvalveiðar hafi neikvæð áhrif á ferðaþjónustu og ímynd Íslands út á við en það var ekkert samstarf haft við ferðaþjónustuna sem er athyglisvert. Og engir útreikningar eru til staðar um hver áhrifin gætu verið af stórauknum hvalveiðum við Íslandsstrendur ekki síst á ferðaþjónustuna.

Samkvæmt skýrslunni voru 46 hrefnur veiddar árið 2016. Þá voru rekstrartekjur af veiðunum tæpar 42 milljónir króna. Bókfært tap af rekstrinum nam hins vegar 3,8 milljónum króna. Nú þegar höfum við varið alltof háum upphæðum af opinberu fé til að styrkja örfáa áhugamenn um hvalveiðar og eins og kemur fram stóðu veiðarnar ekki undir sér rekstrarárin 2014-2017.

Þá koma fram upplýsingar í skýrslunni sem gefa til að kynna að ekki sé farið eftir lögum um velferð dýra við aflífun hvala. Miðgildi tíma frá skoti að skráðum dánartíma hjá hvölum sem ekki drápust samstundis var 8 mínútur, sem getur ekki talist viðunandi við slátrun nokkurra dýrategunda.

Fátt bendir til þess að hvalveiðar muni nokkru sinni ná fyrri stöðu í atvinnulífinu og enn minni líkur eru á að slíkar veiðar öðlist viðurkenningu alþjóðlegra stofnana á sviði umhverfisverndar. Að mínu mati er grundvallarforsenda nýtingu náttúruauðlinda að hún sé byggð á sjálfbærni eins og ríkisstjórnin hefur ítrekað og sjávarútvegsráðherra ítrekaði í viðtali hjá RÚV 17. Janúar síðastliðinn.

Það þýðir að efnahagsleg áhrif séu jákvæð, að félagsleg áhrif séu jákvæð og að auðlindin verði ekki sköðuð til framtíðar. Meðan ekki eru fyrirsjánlegir markaðir fyrir hvalkjöt má gefa sér að veiðarnar verði ekki sjálfbærar því ef ekki er markaður fyrir kjötið er efnahagslegur ávinningur enginn.

Við eigum ekki að taka séns á því að stofna einum mikilvægasta atvinnurekstri okkar í hættu sem er ferðaþjónustan – við höfum ekki efni á því.